Kayısı, 2-10 m
yüksekliğinde, dikensi ve tüysüz bir
ağaçtır.Yapraklar uzunca
ve mızraksı, kenarları dişli, ucu sivri veya küttür. Çiçekler beyaz veya pembe
renkli olup, yapraklardan daha önce meydana gelirler. Meyvelerin üzeri tüylü
olup, sarımsı-turuncu renkte eriksidir.
Kayısı,
coğrafik olarak dünyanın hemen hemen her yerine dağılmış olsa da daha çok Akdeniz'e
yakın olan ülkelerde Avrupa, Orta Asya, Amerika ve Afrika kıtalarına yayılmış
ve burada yetişme alanları bulmuştur. Dünya yaş kayısı üretiminde Türkiye
birinci sıradadır. Türkiye'yi İspanya, İtalya, Birleşik Devletler Topluluğu,
İran, Fransa, Yunanistan ve ABD izlemektedir. Bu birinci grup ülkelerin yaş
kayısı üretimleri 100 bin tonun üzerindedir. Birinci gruba Fas, Pakistan,
Suriye, Çin, Güney Afrika, Macaristan, eski Yugoslavya, Romanya, Avustralya,
takip etmektedir.
Dünya yaş
kayısı üretiminin yaklaşık % 10-15’inin yapıldığı Türkiye'de 6 kayısı
bölgesi bulunmaktadır.
Bu bölgeler;
- Malatya,
- Baskil, Elazığ
- Erzincan bölgesi
- Kars, Iğdır bölgesi,
- Akdeniz (Mersin, Mut, Antakya) bölgesi
- Marmara Bölgesi,
- Ege Bölgesi.
- İç Anadolu Bölgesi
Bu bölgeler
içerisinde Malatya dışındaki bölgelerin üretimleri sofralık tüketime
yöneliktir. Malatya kayısısı, Türk ekonomisinin önemli ihracat kalemlerinden
biridir. Malatya dışında Erzincan ve Elazığ'da da ihracata yönelik kayısı
üretimi yapılmaktadır. Kars, Iğdır, Mersin, Hatay gibi bölgelerde yetişen az
miktarda kayısı ise, miktar yetersizliği ve kalite açısından ihraç edilme şansı
taşımamaktadır. Birinci bölgedeki kayısıların çoğunluğu kurutulmakta ve bu
bölge dünya kuru kayısı üretiminin yaklaşık % 85-90’nını karşılamaktadır.
Halen dünyada en yaygın olarak Anadolu'da (özellikle Malatya ve çevresinde)
bulunur. Yağmurlama sistemiyle 10-12 gün aralıklarla sulanan kayısının %
85 gibi büyük kısmı kuru kayısı olarak dünya piyasasına verilir.
Türkiye'de
en erken hasat Mut'ta yapılır. İlk ürünler Mayıs ayının ikinci ya da üçüncü
haftalarında olgunlaşır. Haziran sonuna kadar devam eder.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder